Znana praca porównująca postępowanie zachowawcze z operacyjnym przyniosła rewolucyjne dane na korzyść tego pierwszego. Jednak bez wątpienia każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie – tak wynika również z niedawno opublikowanego konsensusu 39 ekspertów na temat tętniaków wewnątrzczaszkowych.
Tętniaki wewnątrzczaszkowe mogą dotyczyć nawet 3% populacji. Ponadto w dobie rozwijającej się i szeroko dostępnej diagnostyki obrazowej przypadkowo wykryte tętniaki to coraz częstsze zjawisko. Wiele z nich pozostaje bezobjawowych przez całe życie pacjenta, dlatego decyzja o interwencji zabiegowej jest niełatwa i zależy od wielu czynników.
Eksperci z grupy badawczej złożonej z przedstawicieli czterech specjalności lekarskich, które stykają się z tematem tętniaków wewnątrzczaszkowych, zalecają w swojej pracy, żeby przy decyzji o postępowaniu z pacjentem z tętniakami brać pod uwagę następujące czynniki:
- wiek, płeć i choroby współistniejące pacjenta;
- wcześniejszy krwotok podpajęczynówkowy (subarachnoid hemorrhage – SAH) lub obciążony wywiad rodzinny w tym kierunku, palenie papierosów;
- rozmiar, lokalizację oraz morfologię tętniaka;
- wzrost lub pojawienie się nowych tętniaków w kolejnych badaniach obrazowych;
- objawy kliniczne (np. efekt masy, ucisk na nerwy czaszkowe);
- ryzyko okołoperacyjne pacjenta.
W celu lepszego usystematyzowania oceny ryzyka pęknięcia tętniaka opracowano skalę UIATS (unruptured intracranial aneurysm treatment score). Podobnym narzędziem klinicznym jest opublikowana pod koniec zeszłego roku skala PHASES – skala punktowa, której nazwa powstała od akronimu ocenianych czynników ryzyka (Population, Hypertension, Age, Size of Aneurysm, Earlier SAH from another aneurysm, Site of aneurysm).
Wszystkie powyższe źródła są jednak tylko pomocnicze w ocenie, który pacjent wymaga obserwacji, a który wymaga postępowania operacyjnego.
