Postępowanie u chorych z zaburzeniami połykania występującymi w przebiegu stwardnienia bocznego zanikowego
Management of dysphagia in patient with amyotrophic lateral sclerosis
Paweł Gogol, Andrzej Opuchlik, Anna Gogol, Waldemar Pawłowski, Dorota Dziewulska
 
Streszczenie
Stwardnienie boczne zanikowe (sclerosis lateralis amyotrophica – SLA) jest rzadką chorobą neurodegeneracyjną o jednoznacznie złym rokowaniu. Jej istotą jest zwyrodnienie i obumieranie neuronów ruchowych zarówno w ośrodkowym, jak i obwodowym układzie nerwowym. Ze względu na brak leczenia przyczynowego i skutecznej terapii hamującej postęp choroby szczególny nacisk kładzie się na jej leczenie objawowe, przede wszystkim przewlekłej niewydolności oddechowej i zaburzeń połykania. Niniejsza praca przedstawia problem niedożywienia u chorych z SLA, jego wpływu na przeżycie chorych, a także dostępne metody leczenia żywieniowego, przede wszystkim przezskórną endoskopową gastrostomię, z uwzględnieniem najnowszych zaleceń w tym zakresie.
 
Abstract
Amyotrophic lateral sclerosis (ALS) is a rare neurodegenerative disease with poor prognosis. It results from degeneration and death of motor neurons both in central and peripheral nervous system. Since there is no eff ective treatment, causative nor disease progression slowing, it is especially important to treat patients symptomatically. Respiratory failure and dysphagia pose the greatest challenge. This article presents a problem of malnutrition in ALS patients, its effect on survival and possible methods of treatment of malnutrition, particularly percutaneus endoscopic gastrostomy. It refers also to the latest guidelines.

 
Słowa kluczowe: stwardnienie boczne zanikowe, dysfagia, przezskórna endoskopowa gastrostomia, PEG, BMI
Key words: amyotrophic lateral sclerosis, dysphagia, percutaneus endoscopic gastrostomy, PEG, BMI

Algorytm wstępnego postępowania w łagodnych urazach głowy z wykorzystaniem przenośnego spektroskopu bliskiej podczerwieni
Algorithm of initial management of mild head injury using the portable near-infrared spectroscope
Bartłomiej Tyzo, Tomasz Trojanowski, Dariusz Szczepanek, Radosław Rola

Streszczenie
Aktualne zalecenia dotyczące wstępnego postępowania z pacjentem z łagodnym urazem głowy oparte są na stratyfikacji czynników ryzyka poważnego uszkodzenia wewnątrzczaszkowego. Autorzy artykułu proponują wprowadzenie do algorytmu postępowania w łagodnych urazach głowy badania przy użyciu przenośnego spektroskopu bliskiej podczerwieni jako uzupełnienia powtarzanej oceny neurologicznej chorego i danych uzyskanych z wywiadu. Urządzenie służy do wykrywania krwiaków wewnątrzczaszkowych i działa na zasadzie pomiaru różnicy gęstości optycznych dla promieniowania bliskiej podczerwieni w symetrycznych okolicach głowy. W połączeniu z obserwacją kliniczną badanie stanowi czułą metodę kwalifikacji pacjentów do tomografii komputerowej głowy oraz umożliwia wykrycie chorych wymagających leczenia neurochirurgicznego. Wczesne zastosowanie leczenia operacyjnego u pacjentów z krwiakiem wewnątrzczaszkowym związane jest z poprawą rokowania. Autorzy podkreślają możliwość użycia spektroskopu u dzieci, szczególnie wrażliwych na szkodliwe działanie promieniowania rentgenowskiego podczas badania tomograficznego.
 
Abstract
Current recommendations for the initial management in patients with mild head injury are based on the stratifi cation of risk factors of serious traumatic brain injury. The authors’ aim is to propose the algorithm of the management in mild head injuries using portable near-infrared spectroscope, as a complement to repeated neurological examination and the data obtained from the interview. The handheld device is used for the detection of intracranial hematomas and works by measuring the optical density diff erence for near-infrared radiation in symmetrical regions of the head. In conjunction with clinical observation near -infrared spectroscopy is a sensitive method of qualifying for head computed tomography and allows the detection of patients requiring neurosurgical intervention. Early use of surgical treatment in patients with intracranial hematoma is associated with improved outcome. The authors emphasize the possibility of using a spectroscope in children, particularly vulnerable to the harmful eff ects of radiation during the CT scan.

Słowa kluczowe: łagodny uraz głowy, krwiak wewnątrzczaszkowy, spektroskop bliskiej podczerwieni, tomografia komputerowa
Key words: mild head injury, intracranial hematoma, near -infared spectroscope, computed tomography

Europejskie wytyczne dotyczące postępowania w przypadku zespołu niespokojnych nóg: raport połączonych grup roboczych European Federation of Neurological Societies, European Neurological Society oraz European Sleep Research Society
Tłumaczenie artykułu:
European guidelines on management of restless legs syndrome: report of a joint task force by the European Federation of Neurological Societies, the European Neurological Society and the European Sleep Research Society

Streszczenie
Wprowadzenie. Od czasu ukazania się w 2005 r. pierwszych wytycznych Europejskiej Federacji Towarzystw Neurologicznych (European Federation of Neurological Societies – EFNS) odnośnie do postępowania w przypadku zespołu niespokojnych nóg (restless legs syndrome – RLS; znanego również jako choroba Willisa-Ekboma) dokonał się znaczny postęp w zakresie terapii tego schorzenia. Co więcej, postępowanie w RLS stało się obecnie częścią rutynowej praktyki klinicznej w Europie. Dostępne są obecnie nowe leki, rozpoczęto również nowe randomizowane badania kliniczne. Przedstawione wytyczne zostały stworzone przez EFNS we współpracy z Europejskim Towarzystwem Neurologicznym (European Neurological Society – ENS) oraz Europejskim Towarzystwem Badania Snu (the European Sleep Research Society).
Cel. Zaprezentowanie opartych na faktach zaktualizowanych opcji leczenia, które pojawiły się od 2005 r. w leczeniu RLS.
Metody. Po pierwsze określiliśmy, jakie powinny być pierwotne i wtórne cele leczenia RLS. Opracowaliśmy strategię przeszukiwania i dokonaliśmy przeglądu piśmiennictwa naukowego do 31 grudnia 2011 r. (prace wydrukowane oraz w wersji elektronicznej) dla różnych klas leków i procedur interwencyjnych w RLS. Skonsultowaliśmy także wcześniejsze wytyczne. Wszystkie badania kliniczne zostały przeanalizowane pod względem klasy dowodów, a rekomendacje pod względem zgodności z kryteriami EFNS z 2004 r. służącymi do ich oceny.
Zalecenia. Poziom A uzyskały rotygotyna, ropinirol, pramipeksol, enakarbil gabapentyny, gabapentyna i pregabalina, które są uznawane za skuteczne w krótkotrwałym leczeniu RLS. Niemniej jednak w długotrwałym leczeniu RLS rotygotyna jest uważana za skuteczną, enakarbil gabapentyny jest przypuszczalnie skuteczny, a ropinirol, pramipeksol i gabapentyna są uważane za prawdopodobnie skuteczne. Kabergolina ma według naszych kryteriów poziom zaleceń A, ale grupa robocza nie zaleca tego leku z uwagi na poważne działania niepożądane.

Słowa kluczowe: leki przeciwdrgawkowe, benzodiazepiny, leki dopaminergiczne, wytyczne oparte na faktach, lewodopa, opioidy, periodyczne ruchy kończyn, zespół niespokojnych nóg, choroba Ekboma-Willisa

Kliniczne spektrum obejmujące krwiaka śródmózgowego, ukrwotoczniony zawał mózgu, nieukrwotoczniony zawał mózgu oraz żylny udar mózgu bez zmian w obrazowaniu u pacjentów z zakrzepicą zatokowo-żylną mózgu
Tłumaczenie artykułu:
The clinical spectrum of intracerebral hematoma, hemorrhagic infarct, non-hemorrhagic infarct, and non-lesional venous stroke in patients with cerebral sinus-venous thrombosis
 
Streszczenie
Założenie i cel pracy. Kliniczne spektrum różnych neuroradiologicznych cech zakrzepicy zatok i żył mózgu (cerebral sinus-venous thrombosis – CSVT) cechuje znaczna zmienność. U pacjentów z tym schorzeniem poszukiwaliśmy zależności pomiędzy różnymi aspektami obrazów neuroradiologicznych a objawami klinicznymi.
Metody. Rozpoznanie zakrzepicy zatokowo -żylnej mózgu potwierdzone było za pomocą konwencjonalnej angiografii, badania RM w połączeniu z wenografią RM (magnetic resonance) według ustalonych kryteriów. Analizowaliśmy retrospektywnie dane kliniczne, objawy podmiotowe i przedmiotowe, wyniki badań obrazowych, lokalizację i zasięg zakrzepu oraz zmiany śródmiąższowe w mózgu.
Wyniki. Ujawniono 220 kolejnych pacjentów z zakrzepicą zatokowo-żylną mózgu; u 98 (45%) zakrzepica zatokowo -żylna mózgu przebiegała bez zmian w badaniach obrazowych mózgu (non-lesional cerebral sinus venous thrombosis – NL CSVT), u 51 (23%) występował nieukrwotoczniony zawał mózgu (non-hemorrhagic infarct – NHI), u 45 (20%) stwierdzono ukrwotoczniony zawał mózgu (hemorrhagic infarct – HI), a u 26 (12%) wystąpił krwotok śródmózgowy (intracerebral hemorrhage – ICH). U pacjentów ze zmianami krwotocznymi (HI + ICH) istotnie częściej występowały zaawansowany wiek, bóle głowy (99%), zaburzenia zachowania (55%), zaburzenia przytomności (35%), napady padaczkowe (41%) oraz zaburzenia mowy (42%) w porównaniu z pozostałymi pacjentami (NL + NHI) (p < 0,001). Wysokie ciśnienie przy przyjęciu do szpitala, połóg, zakrzepica zatoki esowatej i prostej, zajęcie wielu zatok i żył były obecne częściej u pacjentów ze zmianą krwotoczną w porównaniu z pacjentami bez zmian krwotocznych. Pacjenci ze zmianą krwotoczną w kontroli po 3 miesiącach częściej pozostawali w stanie uzależnienia od otoczenia lub umierali (32%) w porównaniu z pozostałymi chorymi (12%) (p < 0,001), a większość pacjentów z NL i NHI w kontroli po 3 miesiącach nie wykazywała niesprawności w porównaniu z pozostałymi chorymi (96 i 65%; p < 0,001).
Wnioski. Bóle głowy, drgawki, zaburzenia zachowania, napady padaczkowe oraz zaburzenia mowy należały do najczęstszych objawów klinicznych u pacjentów z krwotoczną postacią CSVT. Specyficzne czynniki ryzyka, obejmujące ciążę/połóg, wczesną i rozlaną zakrzepicę dużej zatoki oraz obecność wysokiego ciśnienia krwi przy przyjęciu, wiążą się z obecnością zmiany krwotocznej i z niekorzystnym stanem zejściowym.

 
Słowa kluczowe: zakrzepica żylna mózgu, krwiak śródmózgowy, zakrzepica zatok żylnych, ukrwotoczniony zawał żylny mózgu

Problemy zaburzeń snu w chorobie Parkinsona i ich diagnostyki
Tłumaczenie artykułu:
Recognition and diagnosis of sleep disorders in Parkinson’s disease

Streszczenie
Zaburzenia snu należą do najczęstszych i najbardziej upośledzających objawów pozaruchowych choroby Parkinsona (Parkinson’s disease – PD), są też coraz częściej rozpoznawane jako istotny czynnik determinujący gorszą jakość życia chorych. W niniejszym artykule dokonujemy przeglądu najnowszych osiągnięć w zakresie poznania i diagnostyki zaburzeń snu w chorobie Parkinsona. Dodatkowo prezentujemy praktyczne i łatwe do zastosowania podejście do procesu diagnostycznego jako podstawy dla dostosowanych interwencji terapeutycznych. Uwzględnia ono stopniowany schemat, który prowadzi przez wywiad kliniczny i dalsze badania dodatkowe. W schemacie tym uwzględniono różne zaburzenia snu w chorobie Parkinsona, ale nie według częstości występowania, lecz w kolejności narzuconej przez proces „diagnostyki różnicowej”. Przedstawiamy również rekomendacje do zastosowania badań rejestrujących sen, takich jak polisomnografia. Co więcej, wskazujemy, kiedy należy skierować chorego do specjalisty zajmującego się zaburzeniami snu, co może wnieść dodatkowe wskazówki diagnostyczne i terapeutyczne. Takie podejście strukturalne ułatwia wcześniejsze wykrycie zaburzeń snu w chorobie Parkinsona, a także wczesne rozpoczęcie leczenia.

Słowa kluczowe: choroba Parkinsona, zaburzenia snu, nadmierna senność w ciągu dnia, polisomnografia

Trudne rozmowy w chorobie Alzheimera
Difficult conversations in Alzheimer’s disease
Andrzej Potemkowski, Anna Ratajczak, Marcin Ratajczak

Streszczenie
W chorobie Alzheimera od samego początku diagnostyki, poprzez przekazanie rozpoznania, wprowadzenie w cele leczenia farmakologicznego i pozafarmakologicznego, komunikacja z pacjentem i opiekunem składa się tylko z trudnych rozmów. Wraz z rozwojem choroby i narastaniem objawów poruszane tematy stają się coraz trudniejsze, co wymaga szczególnych starań ze strony lekarza, zwłaszcza ukierunkowanych na opiekuna.

Abstract
In Alzheimer’s disease, from the very beginning of the diagnosis, through its communication and acquainting a patient with the objectives of pharmacological and nonpharmacological treatment, communication with a patient and a caregiver consists solely of difficult conversations. As the disease progresses and the symptoms develop, the topics raised become more and more difficult and it requires exceptional efforts from the doctor focusing particularly on a caregiver.

Słowa kluczowe: choroba Alzheimera, komunikacja, opiekun
Key words: Alzheimer disease, communication, caregiver