Oprócz chorób układu kostnego niedobór tej witaminy współistnieje na przykład z niektórymi nowotworami, chorobami autoimmunologicznymi – cukrzycą, stwardnieniem rozsianym. Pojawiają się również doniesienia o możliwym wpływie deficytu witaminy D na ryzyko sercowo-naczyniowe, wobec czego dla neurologa nurtujące może być pytanie, czy niedobór 25(OH)D wiąże się także z większym ryzykiem chorób naczyniowych mózgu? Ostatnie prace raczej tej tezy nie potwierdzają.
Dwa prospektywne badania amerykańskie – jedno z nich badające funkcje kognitywne, drugie – opierające się na neuroobrazowaniu – nie potwierdziły opinii, że być może niski poziom witaminy D miał się wiązać z większym ryzykiem zmian naczyniopochodnych w OUN, niemych udarów czy rozwojem demencji. Badania były przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, obydwa na tej samej, zróżnicowanej populacji ponad 1600 osób w wieku średniozaawansowanym.
W pierwszym badaniu u uczestników badania mierzono poziom witaminy D, a po kilkunastu latach przeprowadzano u nich szereg testów kognitywnych w celu oceny sprawności intelektualnej. W drugim badaniu z użyciem rezonansu magnetycznego u pacjentów przeprowadzano dwa badania MRI w odstępie około 10 lat, a poziom witaminy D był oznaczany łącznie z pierwszym neuroobrazowaniem.
Badania wykazały, że niższy poziom witaminy D (poniżej zalecanej normy) nie był związany ani z gorszymi wynikami w testach kognitywnych, ani z ryzykiem demencji. Nie wpływał również na ilość czy wielkość zmian hiperintensywnych istoty białej ani subklinicznych zawałów mózgu. Mimo rosnącej więc popularności i niejako wbrew wydawanym ostatnio zaleceniom, wydaje się, że suplementacja witaminy D w profilaktyce chorób mózgu nie może być rutynowo zalecana.
